Obama - Romney: trận quyết đấu đầu tiên

Theo báo Washington Post, cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên giữa ông Obama và ông Romney sẽ diễn ra tại Denver (bang Colorado) vào ngày 3-10. Khi vận động tranh cử tại Las Vegas ngày 1-10, ông Obama khẳng định mục đích của cuộc tranh luận không nhằm ghi điểm hay gây bất ngờ. “Điều tôi quan tâm nhất là thảo luận nghiêm túc về những điều cần làm để đưa đất nước tiến lên phía trước và đảm bảo sự an toàn cho người dân Mỹ” - ông Obama nhấn mạnh.

Ba ngày trước cuộc tranh luận, ông Obama mô tả đối thủ Romney là “một nhà hùng biện tài ba”, còn mình chỉ là “tạm được thôi”. Trong khi đó, “phó tướng” của ông Romney là Paul Ryan, ứng cử viên phó tổng thống, lại đánh giá ông Obama là “một diễn thuyết gia đầy tài năng” và “rất có nhiều kinh nghiệm” vì “đã ở trên vũ đài quốc gia từ nhiều năm qua”, còn đây lại là lần đầu tiên của ông Romney!

Ông Obama hiện dẫn trước ông Romney trong mọi cuộc bỏ phiếu thăm dò dư luận, như AFP cho biết. Theo khảo sát mới nhất của Gallup, ông Obama dẫn trước ông Romney 6% ở phần lớn các bang quan trọng trước thềm cuộc bầu cử ngày 6-11. Khảo sát của báo Washington Post cũng cho thấy 52% cử tri ủng hộ ông Obama và chỉ có 41% cử tri nghiêng về ông Romney. Ông Ryan mới đây cũng thừa nhận ông Romney đã mắc “một số sai lầm lớn” trong tháng tranh cử vừa qua.

Một trong những sai lầm lớn ấy là ông Romney đã mô tả những người ủng hộ ông Obama là “47% không đóng thuế, chỉ biết dựa dẫm vào chính phủ”. Truyền thông Mỹ đã chỉ trích kịch liệt tuyên bố này của ông Romney, còn Đảng Dân chủ và đội ngũ tranh cử của ông Obama được dịp nhấn mạnh ông Romney chỉ là một gã nhà giàu, sống “trên mây”, không hiểu gì về những khó khăn của người dân bình thường và chỉ phục vụ lợi ích của giới nhà giàu!

Trên báo Washington Post, nhà bình luận chính trị E.J. Dionne cho rằng trong cuộc tranh luận ngày 3-10, “ông Romney có quá nhiều việc phải làm, còn ông Obama có quá nhiều thứ để mất”. Do đó, cuộc tranh luận sẽ là cơ hội sinh tử đối với ông Romney để đảo ngược tình thế.

“Ông Romney chịu nhiều sức ép hơn. Còn ông Obama sẽ chỉ phải tránh những sai sót lớn. Bởi thông thường các ứng cử viên thất bại chủ yếu do những sai lầm của chính họ, chứ không phải vì sự xuất sắc của đối thủ” - giáo sư chính trị John Sides thuộc ĐH George Washington nhận xét.

Tuy nhiên, nhà bình luận Dionne lại cảnh báo lợi thế của ông Obama cũng có thể chuyển thành bất lợi đối với ông. “Tập trung quá nhiều vào việc tránh sai lầm có thể dẫn tới kết quả tai hại - chuyên gia Dionne đánh giá - Một màn trình diễn quá cẩn trọng có thể khiến ông Romney chiếm thế thượng phong và đẩy ông Obama vào thế bị động”.

Nhà bình luận chính trị Andy Sullivan nhận định có một số yếu tố chủ chốt quyết định sự thành bại của hai ứng cử viên trong cuộc “đấu khẩu” đầu tiên này. Thứ nhất là ngôn ngữ cơ thể của họ, điều không thể thoát khỏi ánh mắt của cử tri theo dõi qua truyền hình.

Lịch sử các cuộc tranh luận trên của các ứng cử viên truyền hình đã chỉ rõ: cựu phó tổng thống Mỹ Al Gore khi tranh luận với đối thủ George Bush năm 2000 đã bị nhiều cử tri phản ứng khi có những cử chỉ thể hiện sự khinh thường. Trong cuộc khẩu chiến năm 1992, ông Bush cha hay nhìn đồng hồ và bị cử tri cùng giới truyền thông đánh giá là thiếu kiên nhẫn.

Chuyên gia ngôn ngữ cơ thể Janine Driver cho biết những cử chỉ khó nhận biết hơn cũng có thể bị cử tri “soi” ra, chẳng hạn cái nhún vai cho thấy sự không chắc chắn, cánh môi cong lên cho thấy sự khó chịu, chớp mắt quá nhiều thể hiện sự căng thẳng... Những chi tiết nhỏ đó sẽ ảnh hưởng lớn đến quyết định bỏ phiếu của cử tri.

Các nhà quan sát dự báo hai ứng cử viên sẽ tấn công vào những điểm yếu nhất của nhau. Ông Obama sẽ tập trung vào kế hoạch thuế và ngân sách của ông Romney. Nhiều khả năng ông buộc đối thủ phải giải thích sẽ làm thế nào để giảm thuế thu nhập mà không làm thâm hụt ngân sách. Trước đó ông Obama nhiều lần cáo buộc ông Romney chỉ muốn giảm thuế cho giới nhà giàu. Ngược lại, ông Romney sẽ tập trung vào tình hình kinh tế ảm đạm của Mỹ, đặc biệt là tỉ lệ thất nghiệp cao.

Nhà bình luận Andy Sullivan cho rằng ông Romney sẽ gặp khó khăn khi cáo buộc chính sách của ông Obama dẫn tới hiện trạng kinh tế ảm đạm của Mỹ. Bởi rất nhiều cử tri Mỹ vẫn chưa quên những năm tháng ảm đạm dưới thời cựu tổng thống George Bush. Ông Romney cũng sẽ phải chứng minh các chính sách của ông khác biệt so với ông Bush. Nhưng nếu “ném ông Bush vào gầm xe buýt” thì ông Romney sẽ khiến nhiều cử tri Đảng Cộng hòa nổi giận.